خبرگزاری میزان- مهدی ایثاری مستشار دادگاه تجدید نظر استان سمنان در گفت‌و‌گو با میزان، در مورد قانون الزام به ثبت معاملات اموال غیرمنقول و تغییراتی که در زمینه معاملات راجع به این نوع اموال در این قانون بیان شده است، گفت: یکی از سامانه‌هایی که در قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول به عنوان بستری برای انعقاد معاملات راجع به این نوع اموال تعبیه شده سامانه کاتب است. سامانه کاتب به عنوان بستری الکترونیکی و پیشرفته طراحی شده که نقش حلقه ارتباطی میان بنگاه‌های معاملات ملکی، دفاتر اسناد رسمی و نهاد‌های مرتبط را ایفا می‌کند.
وی ادامه داد: سامانه کاتب با هدف تسهیل فرایند ثبت معاملات اموال غیرمنقول و ایجاد شفافیت در انتقال مالکیت نقش مهمی در ساماندهی و اعتبار بخشی به معاملات ملکی دارد قابلیت‌های سامانه کاتب در تنظیم قرارداد‌های معاملات اموال غیرمنقول شامل ثبت الکترونیکی پیش نویس قرارداد‌ها است بدین صورت که سامانه کاتب امکان ثبت الکترونیکی پیش نویس قرارداد‌های مربوط به معاملات اموال غیرمنقول را برای مشاوران و بنگاه‌های معاملات املاک فراهم می‌کند این پیش نویس‌ها پس از ثبت برای تنظیم نهایی و ثبت رسمی به دفاتر اسناد رسمی ارجاع داده می‌شود.
ایثاری بیان کرد: قابلیت دوم سامانه کاتب در تنظیم قرارداد‌های معاملات اموال غیرمنقول، بررسی امکان انجام معامله است بدین صورت که سامانه کاتب امکان بررسی صحت اطلاعات هویتی طرفین معامله، اصالت اسناد و نبود محدودیت‌های قانونی برای انجام معامله را فراهم کرده از این طریق طرفین معامله می‌توانند اطمینان حاصل کنند که شرایط لازم برای انتقال مالکیت یا حق انتفاع فراهم است.
مستشار دادگاه تجدید نظر استان سمنان گفت: قابلیت سوم سامانه کاتب در تنظیم قرارداد‌های معاملات اموال غیرمنقول، شفاف‌سازی وضعیت حقوقی املاک است بدین صورت که سامانه کاتب امکان استعلام وضعیت حقوقی ملک از جمله توقیف، بازداشت یا در رهن بودن آن را در اختیار طرفین معامله قرار می‌دهد و از طریق اتصال مستقیم به سامانه ثبت اسناد و املاک کشور، اطلاعات به روز و دقیقی ارائه می‌دهد و از بروز مشکلات حقوقی نظیر فروش املاک توقیفی یا بازداشت شده و رهنی جلوگیری می‌کند.
وی افزود: قابلیت چهارم سامانه کاتب در تنظیم قرارداد‌های معاملات اموال غیرمنقول، ارتباط مستقیم با دفاتر اسناد رسمی است بدین صورت که سامانه کاتب به عنوان واسطی موثر میان مشاوران املاک و دفاتر اسناد رسمی عمل می‌کند و فرایند انتقال اطلاعات، تنظیم و ثبت اسناد معاملات اموال غیرمنقول را تسهیل می‌کند بنابراین تمامی معاملات مرتبط با اموال غیرمنقول در بنگاه‌های معاملات ملکی باید در سامانه ثبت الکترونیک اسناد که کاتب نامیده می‌شود ثبت شود این قانون به این موضوع تاکید می‌کند که هرگونه عمل حقوقی که به انتقال مالکیت یا انتقال حق انتفاع اموال غیرمنقول برای بیش از دو سال، بدون ثبت در سامانه کاتب و یا تنظیم سند رسمی انتقال فاقد اعتبار خواهد بود همچنین دعاوی ناشی از این معاملات یعنی معاملات عادی راجع به این اموال در مراجع قضایی و شبه قضایی قابل استماع و رسیدگی نخواهد بود.
ایثاری اظهار کرد: مطابق آیین نامه اجرایی ماده ۳ این قانون مشاوران املاک موظف هستند پیش نویس قرارداداد‌های معاملات اموال غیرمنقول را در سامانه کاتب ثبت کنند پس از بررسی امکان انجام معامله و صحت اطلاعات این پیش نویس برای تنظیم سند رسمی به دفاتر اسناد رسمی ارسال می‌شود.
