آرای دیوان عالی کشور

عدول از شرط فاسخ

در خصوص امکان عدول از شرط فاسخ پس از وقوع شرط، به نظر می رسد با توجه به اینکه خواهان دعوا با انتقال سند خودرو عملا از اعمال شرط فاسخ عدول نموده است بنابراین دعوی خواهان مبنی بر تایید انفساخ وارد تشخیص داده نشده است.
نمونه آرای دیوان عالی کشور

پیام: در خصوص امکان عدول از شرط فاسخ پس از وقوع شرط، به نظر می رسد با توجه به اینکه خواهان دعوا با انتقال سند خودرو عملا از اعمال شرط فاسخ عدول نموده است بنابراین دعوی خواهان مبنی بر تایید انفساخ وارد تشخیص داده نشده است.

شماره دادنامه قطعی:

9909980704300723

تاریخ دادنامه قطعی:

1402/07/24

« باسمه تعالی

فرجام خواه: خانم ج. ب. ش. با وکالت آقای ع. ا. ف.

فرجام خوانده: آقای پ. ح.

فرجام خواسته دادنامه شماره: ۴۰۹۱-۱۴۰۰-۱۴۰۰/۴/۸ صادره از شعبه ۳۸ دادگاه تجدیدنظر استان فارس

تاریخ ابلاغ دادنامه به فرجام خواه: ۱۴۰۰/۴/۲۹ تاریخ وصول دادخواست فرجامی: ۱۴۰۰/۵/۱۸

مرجع رسیدگی شعبه: ۴۰ دیوان عالی کشور

هیات شعبه آقایان: ع. خ. ( رییس ) س. ح. ع. ( عضو معاون )

خلاصه جریان پرونده:

در تاریخ ۱۳۹۹/۷/۳۰ آقای پ. ح. با وکالت آقای م. ش. دادخواستی به خواسته صدور گواهی عدم امکان سازش به طرفیت خانم ج. ب. ش. تقدیم نموده و در شرح ان اعلام نمود: موکل به موجب سند نکاحیه شماره ۲۶۴۹ دفتر ازدواج شماره ۲۲ در تاریخ ۱۳۸۸/۸/۲۲ با خوانده ازدواج نموده است. با کمال تاسف خوانده به دلیل ارتکاب عمل منافی عفت به موجب دادنامه صادره از شعبه سوم و دادنامه صادره از شعبه اول دادگاه کیفری یک شیراز محکوم گردیده است. و در حال حاضر قریب به دو سال می باشد. که جدا از موکل زندگی می کند نظر به این که جرم ارتکابی مغایر با حیثیت و شئون خانوادگی موکل و خانوادگی می باشد. و با وضع موجود ادامه زندگی مشترک غیرقابل تحمل می باشد. تقاضای صدور گواهی عدم امکان سازش جهت اجرای صیغه طلاق مورد استدعاست خوانده دعوا به موجب مرقومه مورخه ۱۳۹۵/۸/۲۵ کلیه حقوق خود را به موکل بذل نموده است. پرونده به شعبه ۸ دادگاه خانواده شیراز ارجاع گردیده وقت رسیدگی تعیین و طرفین دعوت شدند خانه آقای ع. ا. ف. را به عنوان وکیل خود معرفی نموده است.و در وقت رسیدگی وکیل خواهان اظهار داشت خواسته به شرح دادخواست تقدیمی است. وکیل خوانده اظهار نمود با توجه به اختلاف در روابط زناشویی فی مابین موکل و خواهان حسب اظهار نام برده و درخواست ایشان در صورت پرداخت کلیه حق و حقوق مالی مهریه به طور کامل و به شرح مندرج در عقدنامه و نفقه و اجرت المثل ایام زناشویی از آنجا که زوج عملا خواهان ادامه زندگی مشترک نمی باشد. موکل نیز در صورت پرداخت کلیه حق و حقوق قانونی با طلاق موافق هستند و در خصوص بخشش مهریه ضمن اظهار انکار و تردید در خصوص امضای و نوشته های مندرج در آن تقاضای رسیدگی در این خصوص مورد استدعاست. وکیل خواهان اظهار داشت: خوانده به اتهام زنا با فرد غریبه بنام ص. م. حکم رجم صادر گردیده تقدیم می گردد. در مورد حقوق مالی با توجه و کپی م. مرقوم ۱۴ سطری که به دستخط خوانده نگارش شده و امضا اثر انگشت وی نیز ذیل آن درج شده است. خوانده قبل از این که هرگونه اختلافی با موکل داشته باشد. و حدود ۳ سال قبل از ارتکاب جرم مهریه خود که تعداد ۶۵۱ عدد سکه بهار آزادی به انضمام سفر حج می باشد. را در صحت کامل روحی و روانی و عقلی به موکل بذل نموده است. و با ابرای زوجه ذمه زوج سپری می گردد. ادعای مجدد ایشان فاقد وجاهت قانونی است. باید مشخص شود. ادعایشان صراحتا تردید است. یا انکار؟ و مشخص گردد. ادعای ایشان نسبت به امضای و اثر انگشت و یا خط است.و یا مندرجات ان دادگاه بتواند راجع به آن اظهار نظر نماید. و در مورد نفقه زوجه ناشزه می باشد. و نفقه تعلق نمی گیرد تقاضا رسیدگی عالمانه و صدور حکم شایسته مورد استدعاست. وکیل خوانده اظهار نمود: موکل اثر انگشت و امضای خود را ذیل سند انکار می نماید. در مورد نفقه از سال ۹۶ تاکنون پرداخت نکرده است.نفقه و اجرت المثل را می خواهد فرزند مشترک ندارند خواهان اظهار داشت این سند را در سال ۹۵ در خانه خودمان که در *بود نوشتیم و امضا کردیم خودش با دست خط خودش نوشت و امضا کرد خودش گفت می خواهم این دین گردن تو را حلال کنم و ببخشم و خودش نوشت و امضای کرد و اثر انگشت خودش را هم زده است.و در آن موقع با هم هیچ مشکلی نداشتیم و این موضوع رابطه نامشروع در سال ۹۷ اتفاق افتاده است. نفقه را تا سال ۹۷ با هم بودیم پرداخت کردم و سال ۹۷ به بعد که به خانه پدرش رفته است. پرداخت نکرده ام و اجرت المثل هم حرف نداریم هرچه قانون بگوید فرزند مشترک نداریم جهیزیه هم هر چه متعلق به خودش است.می تواند ببرد حرفی ندارم. چیز خاصی نداشته است. دادگاه قرار ارجاع امر به داوری صادر نموده است.زوج ج. ح. را به عنوان داور معرفی نموده است.و داور اعلام نمود ادامه زندگی مشترک به مصلحت زوجین نمی باشد. به دادگاه آقای ک. ع. را به عنوان داور معرفی و تعیین نموده است.داور زوجه اعلام نمود: تلاش اینجانب جهت برقراری صلح و سازش موثر واقع نگردید. دادگاه در مورد نفقه و اجرت المثل قرار ارجاع امر به کارشناسی صادر گردید. کارشناس در مورد نفقه ایام عده و اجرت المثل نظر خود را اعلام نمود کارشناسی در مورد امضای زوجه در ذیل سند ادعایی زوجه اعلام نمود با امضای زوجه مطابقت دارد. و مثبت است. و در مورد اثر انگشت به دلیل عدم کفایت خطوط قابلیت تطبیق ندارد. و نوشتجات متن با نوشته جات استکتابی زوجه در یک راستای فنی قرار دارد. نظریه کارشناسی از سوی وکیل زوجه مورد اعتراض واقع و درخواست ارجاع به هیات کارشناسی نموده قرار ارجاع امر به هییت کارشناسی صادر گردید.هییت کارشناسی در مورد تطبیق دست خط زوجه و امضای و اثر انگشت زوجه اعلام نمود مطابقت دارد. و مثبت است. زوجه در لایحه ای اعلام داشت برگه با موضوع بخشش مهریه که همسر بنده به زور و تهدید چند سال پیش از من گرفته است.می باشد. که چندین برگه به صورت های متفاوت به فشار و تهدید از من گرفته است. کارشناسی نظریه تکمیلی خود در مورد نفقه را اعلام نموده است. وکیل زوجه نسبت به نظریه کارشناسی در مورد نفقه اعتراض نموده است.قاضی مشاور نظر به صدور گواهی عدم امکان سازش با تعیین حقوق زوجه داده است.دادگاه ختم دادرسی را اعلام و به شرح دادنامه شماره ۶۹۹-۱۴۰۰- ۱۴۰۰/۲/۱۱ مبادرت به صدور رای نموده است.و به موجب ان گواهی عدم امکان سازش صادر و نوع طلاق رجعی زوجین فرزند ندارند. زوجه تمام مهریه به جز یک سکه را در حق زوج بذل نموده تنها یک سکه را زوج مکلف است.پرداخت نماید. جهیزیه خود را زوجه مسترد می نماید. اجرت المثل زوجه طبق نظر کارشناسی به مبلغ یکصد و بیست میلیون ریال تعیین و اعلام می گردد. با توجه به ترک زندگی مشترک از سوی زوجه و در تمکین زوج نبوده نفقه معوقه به وی تعلق نمی گیرد و نفقه ایام عده طبق نظریه کارشناسی ماهیان ۹ میلیون ریال و جمعا ۲۷ میلیون ریال تعیین و اعلام می گردد. زوجه باردار نمی باشد. وکیل زوجه نسبت به رای تجدیدنظرخواهی نموده شعبه ۳۸ دادگاه تجدیدنظر استان فارس با رد تجدیدنظرخواهی دادنامه تجدیدنظر خواسته را به شرح دادنامه صدرالذکر تایید نموده وکیل زوجه نسبت به آن فرجام خواهی نموده است.و خلاصه اعلام داشت. زوج اگر بخواهد بدون دلیل همسر خود را طلاق دهد وفق قانون بایستی نیمی از اموال خود را بنام همسر منتقل نماید. خوانده خواهان جدایی نمی باشد. تقاضای نقض رای مورد استدعا است. بارها اعلام کردیم که برگه مورد ادعای بذل مهریه با اجبار و اکراه اخذشده قضات هیچ تحقیق لازم به عمل نیاورده و شاهد موکله را نپذیرفته چرا که تنها شخصی که از زبان زوجه شنیده که ایشان صراحتا بیان داشت خودم موفق شدم با جبر و زبان زور از زنم برگه بذل مهریه را بگیرم تحقیق در این خصوص به عمل نیامده. با کمی دقت در همین برگ مشخص است.که با زور اخذ شده معمولا کسی که قصد بذل مهریه داشته باشد. حداقل شهود ان را امضای و گواهی می کند و در حضور اعضای خانواده اقدام می نماید. حتی در دفتر اسناد رسمی بذل مهریه بدون حضور اعضای خانواده پذیرفته نمی شود. معلوم است.که با گرفتن و فشار دادن انگشت زوجه تنظیم شده مبنای صدور رای شده از آنجا که در این خصوص از طرفین و شهود تحقیق صورت نگرفته و خواهان طلاق زوج می باشد. و جهت بذل چندین سال زوجه را تحت فشار قرار داده و تا حالا چندین برگه عادی بدین نحو از موکله اخذ نموده است.و چندین مورد جعل نموده موکله فکر می کرده که این نیز از ان موارد است.دقیقا چند روز بعد از این اتفاقات و تشکیل پرونده در دادگاه کیفری یک *مطابق اظهارات موکله حوالی ساعت ۱۰ صبح که خواهان به منزل آمده و ضرب و شتم قرار دادن حتی با ته چاقو به سر موکل زده و با تهدید موکل را مجبور به نوشتن سند بذل مهریه نموده است.تقاضای رسیدگی و جلوگیری از تضییع حقوق موکل مورد استدعاست درمورد نفقه گذشته و حال دادگاه صرفا به نفقه ایام عده رای داده موجب تضییع حق موکل گردیده هرچند موکل در منزل پدری زندگی می کند چون زوج قصد جان موکل را نموده و نهایت ایشان را از منزل بیرون کرده است. بدلیل عدم امنیت جانی از منزل بیرون کرده نشوز زوجه نبوده بلکه اجبار عمل زوج بوده تقاضای نقض رای و رد ادعای خواهان مبنی بر بذل مهریه مورد استدعاست مشروح لایحه هنگام شور قرائت می شود.

هیات شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید. پس از قرائت گزارش آقای س. ح. ع. عضو ممیز و ملاحظه اوراق پرونده و نظریه کتبی آقای ی. ی. د.ار دیوان عالی کشور اجمالا مبنی بر نظر به این که دادگاه صادرکننده رای در خصوص بند الف از شروط ضمن عقد نکاح که مورد اعتراض زوجه می باشد. و همچنین ادعای زوجه مبنی بر اخذ مستند بذل مهریه با عنف و اکراه رسیدگی لازم را به عمل نیاورده است. لذا به استناد بند ۵ ماده ۳۷۱ قانون ایین دادرسی مدنی عقیده به پذیرش اعتراض و نقض دادنامه فرجام خواسته و ارجاع پرونده به دادگاه صادرکننده رای دارم. در خصوص دادنامه شماره ۱۴۰۰۱۲۳۹۰۰۰۲۵۱۴۰۹۱- ۱۴۰۰/۴/۸ فرجام خواسته مشاوره نموده چنین رای می دهد:

رای شعبه

نظر به این که در رای شماره ۸۶۹۹-۱۴۰۰- ۱۴۰۰/۲/۱۱ شعبه هشتم دادگاه خانواده شیراز در مورد شرط موضوع بند الف شرایط ضمن عقد نکاح هیچ گونه اظهار نظری به عمل نیامده است. که این امر یکی از موارد خواسته وکیل زوجه در مرحله رسیدگی تجدیدنظر بوده است. لکن این امر در دادنامه فرجام خواسته نیز مسکوت مانده و راجع به آن هیچ گونه اظهار نظری نشده است. لذا رای فرجام خواسته به علت نقض تحقیق قابل ابرام نیست و با نقض آن مستندا به بند الف ماده ۴۰۱ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی پرونده به دادگاه صادرکننده رای ارجاع می شود. تا با بررسی لازم در این خصوص یعنی شرط مربوط به اموال حاصل در زمان زندگی زناشویی اقدام به صدور رای مقتضی نمایند. / ل-۱۴۰۱/۳/۲۸

شعبه چهلم دیوان عالی کشور

رییس: ع. خ. عضو معاون: س. ع.

منبع: سامانه ملی آرای قضایی

آخرین آرای دیوان عالی کشور

نمونه آرای دیوان عالی کشور

دعوای استرداد جهیزیه

با توجه به محتویات پرونده موضوع تقاضای اعمال ماده ۴۷۷ قانون آیین دادرسی کیفری به کلاسه *و گزارش تهیه شده از سوی قاضی محترم حوزه