رای دادگاه دیوان عالی کشور شهرستان دزفول به شماره دادنامه 9509970910700537 به مورخ 1395/05/24
رأی خلاصه جریان پرونده :
در تاریخ ۱۴۰۱/۰۵/۳۱ خانم س. م. ز. به وکالت از طرف آقای م. س. به طرفیت خانم س. م. م. دادخواستی به خواسته صدور گواهی عدم امکان سازش جهت اجرای صیغه طلاق به لحاظ ناسازگاری خوانده و عدم ایفای وظایف زوجیت تقدیم نموده که پس از اعلام شورای حل اختلاف مبنی بر عدم حصول سازش بین زوجین حسب الارجاع در شعبه *ثبت و مورد رسیدگی قرار می گیرد. آقای ر. ر. ع. ل. وکیل پایه یک دادگستری با تقدیم وکالت نامه از جانب خوانده ( زوجه ) اعلام وکالت نموده است. در جلسه رسیدگی مورخ ۱۴۰۱/۰۸/۱۰ که با حضور وکلای طرفین تشکیل گردیده وکیل خواهان اظهار داشت خواسته به شرح دادخواست تقدیمی است. وکیل خوانده اظهار داشت با توجه به اینکه زوج اصرار بر طلاق دارد. استدعا دارد. دادگاه محترم در رابطه با حقوق مالی موکل من جمله اجرت المثل ایام زندگی و نفقه حال و آینده اتخاذ تصمیم فرمایند و در طول ۲۷ سال زندگی موکله به امر زوج در منزل ایشان کار انجام داده و هیچ قصد تبرعی نداشته است. ضمنا هیچگونه تخلفی از سوی موکله که موجبات طلاق از سوی زوج را فراهم آورد وجود ندارد. و موضوع تنصیف دارایی به امضا زوجین رسیده است. دادگاه قرار ارجاع امر به داوری صادر نموده و داوران منتخب زوجین هر یک نظریه کتبی خود را که حاکی از عدم حصول سازش بین طرفین بوده تقدیم داشته ، اداره شماره گذاری راهور * در پاسخ به استعلام دادگاه یک دستگاه خودرو به پلاک انتظامی ۱۹ ۷۶۴ و ۳۱ بنام زوج اعلام نموده که در تاریخ ۱۴۰۱/۰۸/۱۱ فک پلاک گردیده است. در پاسخ واصله از اداره ثبت اسناد و املاک * اعلام گردیده که ۴ واحد مسکونی بنام زوج ( خواهان ) به ثبت رسیده است. در جلسه بعدی دادرسی بتاریخ ۱۴۰۱/۰۹/۱۵ که با حضور وکلای طرفین و نیز خوانده تشکیل گردیده وکیل خواهان اظهار داشت مهریه خوانده به صورت کامل پرداخت گردیده است. و نفقه زوجه تا امروز پرداخت گردیده و جهیزیه در تصرف خود زوجه می باشد. در خصوص اجرت المثل و تنصیف دارایی مطابق قانون عمل خواهد شد و در خصوص تنصیف دارایی زوج هیچگونه اموالی ندارد. خوانده ( زوجه ) اظهار داشت کل مهریه قبلا دریافت گردید.و تا امروز هم نفقه پرداخت شده است. و تقاضا دارم. از تاریخ ۱۴۰۱/۱۰/۰۱ تا پایان عده کارشناسی شود. و جهیزیه در تصرف خودم می باشد. به مدت ۳۵ سال با زوج زندگی مشترک داشتیم و کارهای منزل را با دستور زوج و به اجبار وی انجام می دادم و قصد اجور داشتم و دو فرزند مشترک داریم و تمام کارهای منزل مشترک برعهده اینجانب بود. حتی از مادر زوج هم نگهداری می کردم و زوج در حال حاضر یک دستگاه روا دارد. تقاضای استعلام از مراجع مربوطه را دارم. و در خصوص اجرت المثل تقاضا دارم. کارشناسی و فرزندان مشترک هر دو از حضانت خارج هستند در ضمن یائسه هستم. دادگاه جهت تعیین میزان نفقه زوجه از تاریخ ۱۴۰۱/۱۰/۰۱ به بعد و میزان اجرت المثل ۳۵ سال زندگی مشترک زوجه موضوع را به کارشناس ارجاع نموده است. در جلسه مورخ ۱۴۰۱/۰۹/۲۷ وکیل خواهان در خصوص پاسخ استعلامات واصله از اداره راهور و اداره ثبت اسناد و املاک راجع به خودرو و واحدهای مسکونی ثبت شده بنام زوج ( خواهان ) اظهار داشت تمام استعلام هایی که از اداره ثبت اسناد انجام شده موکل در زمانی که با خوانده زندگی مشترک داشته فروخته و خوانده هم از این موضوع اطلاع دارد. و در مورد خودرو مبایعه نامه جهت ملاحظه ارائه می گردد. وکیل خوانده اظهار داشت با توجه به استعلام بعمل آمده از اداره ثبت ، اموال شناسایی شده ، خواهان هم دلیلی بر نقل و انتقال آن در سابق ارائه نمی نماید. و خودرو و سه دانگ ملک مسکونی حسب مبایعه نامه اخیرا در راستای تضییع حق موکل فروخته شده است. در جلسه رسیدگی مورخ ۱۴۰۱/۱۰/۰۷ در ارتباط با اموال زوج و چگونگی نقل و انتقال اموال ، وکیل خواهان اظهار داشت اموال در زمان زوجیت با خوانده فروخته شده است. و موکل هیچ اموالی در حال حاضر ندارد. مستند آن این می باشد. که خوانده از فروش املاک و خودرو مطلع هستند. زوجه ( خوانده ) اظهار داشت زوج در زمان زندگی مشترک اموال زیادی داشتند اما در سال های گذشته حیف و میل کرده است. و بعد از زمان اختلاف یک دستگاه خودروی روا داشتند و یک باب منزل مسکونی که سه دانگ آن متعلق به زوج بود. که جدیدا به همسر دومش انتقال داده است. و نیز خودرو را به مبلغ یکصد و شصت میلیون تومان فروخته است. وکیل خواهان گفته است. خودرو به مبلغ ۱۶۰ میلیون تومان فروخته است. منزلی نداشتند اجاره کرده است. و زوج یک باب منزل مسکونی که سه دانگ داشتند به خانم دومش از بابت مهریه انتقال داده است. کارشناس منتخب دادگاه به شرح نظریه کتبی تقدیمی میزان اجرت المثل ایام زندگی مشترک زوجه از تاریخ ۱۳۶۵/۱۰/۲۰ ( تاریخ وقوع عقد ) لغایت ۱۴۰۰/۰۱/۰۱ را جمعا به مبلغ ۸۷۵/۰۰۰/۰۰۰ ریال و نفقه زوجه از اول دی ماه ۱۴۰۱ لغایت پایان دوره عده را ماهیانه مبلغ دوازده میلیون ریال تعیین و اعلام نموده است. پزشکی قانونی *طی گواهی مورخ ۱۴۰۲/۰۳/۰۱ زوجه را یائسه اعلام داشته است. سرانجام دادگاه ختم دادرسی را اعلام و پس از اظهار عقیده قاضی مشاور به موجب دادنامه شماره *مورخ ۱۴۰۲/۰۳/۰۶ با انعکاس خواسته خواهان و اعلام احراز وجود علقه زوجیت دائم بین طرفین و موثر واقع نشدن مساعی دادگاه و داوران در اصلاح ذات البین لذا خواسته خواهان را وارد تشخیص و به استناد ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی و ماده ۲۶ قانون حمایت خانواده گواهی عدم امکان سازش بین زوجین جهت اجرای صیغه طلاق صادر و ضمن توضیح با اینکه زوجه مهریه خویش را به طور کامل دریافت داشته و نفقه زوجه تا تاریخ ۱۴۰۱/۰۹/۳۰ پرداخت گردیده است. زوج ( خواهان ) را مکلف نموده که مطابق نظریه کارشناس نفقه زوجه را از تاریخ ۱۴۰۱/۱۰/۰۱ لغایت پایان عده ماهیانه مبلغ ۱۲ میلیون ریال و اجرت المثل ایام زوجیت زوجه را به مبلغ ۸۷۵/۰۰۰/۰۰۰ ریال و بابت تنصیف دارایی مبلغ پانصد میلیون ریال در حق زوجه پرداخت نماید. و توضیح داده که فرزندان مشترک خارج از حضانت هستند و مطابق گواهی پزشکی قانونی زوجه یائسه می باشد. نوع طلاق رجعی است. و عده ندارد. اعتبار رای صادره از تاریخ ابلاغ رای فرجامی یا انقضای مهلت فرجام خواهی به مدت سه ماه است. دادنامه صادره در تاریخ ۱۴۰۲/۰۳/۱۳ به وکیل زوج ابلاغ شد و نامبرده در تاریخ ۱۴۰۲/۰۴/۲۱ پس از انقضای مهلت تجدیدنظر خواهی با تقدیم دادخواست نسبت به آن فرجام خواهی نموده که پس از طی تشریفات قانونی و وصول پرونده به دیوان عالی کشور جهت رسیدگی به این شعبه ارجاع گردیده است. دادخواست فرجامی به هنگام شور قرائت می گردد.
هیات شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید. پس از قرائت گزارش آقای ح. ع. عضو ممیز و ملاحظه اوراق پرونده مشاوره نموده چنین رای می دهد:
رای شعبه دیوان عالی کشور :
وکیل فرجام خواه آقای م. س. نسبت به دادنامه شماره *مورخ ۱۴۰۲/۰۳/۰۶ شعبه *که به موجب آن به درخواست زوج گواهی عدم امکان سازش جهت اجرای صیغه طلاق با لحاظ حقوق مالی متعلق به زوجه ( فرجام خوانده ) صادر گردیده و به تجویز بند ۲ شق الف ماده ۳۶۷ قانون آیین دادرسی مدنی مبادرت به تقدیم دادخواست فرجامی نموده است ، فرجام خواهی نموده و عمده اعتراض وی در مورد اقل وجوه تعیین شده بابت اجرت المثل ایام زندگی مشترک و تنصیف دارایی و نیز میزان آن ها می باشد. که با توجه به جامع اوراق پرونده وارد و موجه نیست. زیرا ، اولا میزان اجرت المثل استحقاقی زوجه از سوی کارشناس منتخب دادگاه تعیین گردیده و نظریه کارشناس هم مصون از اعتراض زوج فرجام خواه و وکیل ایشان باقی مانده است. و به علاوه مبلغ تعیین شده هم با توجه به سنوات زندگی مشترک طرفین و نوع کارهای متعارفی که زوجه در این ایام در منزل زوج انجام داده است ، رقم متعارف و متناسبی محسوب بوده و نظریه کارشناس درخصوص مورد مغایرتی با اوضاع و احوال موضوع ندارد. و در دادنامه فرجام خواسته هم اجرت المثل زوجه بر اساس همان نظریه کارشناس تعیین و مورد لحاظ و لحوق حکم قرار گرفته است. ثانیا با توجه به اظهارات طرفین و پاسخ استعلام واصله از اداره شماره گذاری راهور ، زوج فرجام خواه مالک یک دستگاه خودرو بوده که در تاریخ ۱۴۰۱/۰۸/۱۱ به لحاظ انتقال آن به شخص دیگر از آن فک پلاک بعمل آمده است. و چون انتقال خودروی یاد شده در جریان رسیدگی به دعوی طلاق در پرونده تحت امر انجام شده و حسب اظهارات طرفین نیز این خودرو به مبلغ یکصد و شصت میلیون تومان انتقال یافته است. لذا ثمن حاصله مصداق دارایی موجود زوج را داشته که زوجه در اجرای بند الف شرط مندرج در سند نکاحیه ذیحق در آن خواهد بود. لذا مبلغ تعیین شده بابت شرط مذکور و میزان ان مغایرتی با مفاد شرط تنصیف و موازین قانونی نداشته و از این حیث ایرادی بر تشخیص دادگاه وارد نمی باشد. بنابراین دادنامه فرجام خواسته در حدود اعتراضات مطروحه با لحاظ مجموع اوراق و محتویات پرونده موجها و مطابق موازین شرعی و مقررات قانونی اصدار یافته و اعتراض وکیل فرجام خواه در حد و کیفیتی نیست که بر استنباط و تشخیص دادگاه و اساس دادنامه معترض عنه خلل و خدشه ای وارد و موجبات نقض آن را فراهم سازد. فلذا ضمن رد فرجام خواهی فرجام خواه باستناد مواد ۳۷۰ و ۳۹۶ قانون آیین دادرسی مدنی دادنامه فرجام خواسته با قید اینکه به لحاظ یائسه بودن زوجه نوع طلاق بائن یائسه بوده و زوجه فرجام خوانده مستحق نفقه ایام عده نخواهد بود. و اصلاح دادنامه مرقوم در دو قسمت یاد شده نتیجتا ابرام می گردد.
شعبه *
رییس شعبه: ح. ع. مستشار: ح. م. ه. مستشار: م. ح. م.